چابکی سازمان و ۱۰ باور غلط رایج در مورد آن

امروزه رویکرد چابک یا چابکی سازمان به یک موضوع داغ و به روز تبدیل شده است؛ اما لازم است تا با ماهیت وجودی آن آشنا شوید. در ادامه این یادداشت به ۱۰ باور غلط رایج، در مورد رویکرد چابک می‌پردازیم.

چابکی تنها این نیست که با استفاده از روش‌های چابک سرعت پاسخگویی را بالا ببریم؛ بلکه بهره‌مندی از ویژگی‌های متمایزی است که سازمان‌ را قادر می‌سازد توانایی پاسخ به تغییرات پیش‌بینی نشده با روش‌های مناسب و در زمان مناسب و همچنین بهره‌گیری از تغییرات و کسب مزایای تغییر به عنوان فرصت‌ها را داشته باشد.

رویکرد چابک یک روش جدید کار کردن، و یک طرز فکر جدید است. اما نباید تصور شود که از هیچ برنامه‌ریزی و حاکمیتی تبعیت نمی‌کند. باورهای غلط در مورد رویکرد چابک می‌تواند به صورت سراسری شیوع پیدا کنند و مانعی در جهت نیل به چابکی باشند. از آنجا که چابکی همیشه شهودی نیست، به منظور اجتناب از باورهای غلط و کشف واقعیت به موارد زیر می‌پردازیم:

 

۱- باور غلط: چابکی یک فریب است.

واقعیت: چابکی یک مفهوم آزموده شده است. توانایی آن برای خلق ارزش‌ در صنایع مختلف مورد آزمایش و تائید قرار گرفته است. بهترین اصول و دستورالعمل‌های تجاری در چابکی تدوین شده است.

 

۲- باور غلط: چابکی فقط در فناوری اطلاعات یا توسعه نرم افزار کاربرد دارد.

واقعیت: تحول چابک می‌تواند به عنوان یک دیدگاه گسترده در کل سطح سازمان شکل بگیرد. با این‌حال، باید دانست که برای برخی از قسمت‌های سازمان مانند واحد فناوری اطلاعات و توسعه محصول مناسب‌تر است. با دقت بررسی کنید که کدام قسمت‌های سازمان از رویکرد چابک بهره بیشتری می‌برند زیرا استقرار آن به تلاش قابل توجهی نیاز دارد. پیشتر در این یادداشت به این موضوع پرداخته بودیم.

 

۳- باور غلط: چابکی بهترین روش برای همه، در همه جا است.

واقعیت: رویکرد چابک به منزله نوش‌دارو نیست و نباید کورکورانه استفاده شود. تیم‌ها باید مسائل را شناسایی کرده و پس از تجزیه و تحلیل، ارزیابی کنند که آیا چابکی روش درستی است یا خیر. معمولا چابکی برای مسائل پیچیده‌ای که راه‌حل شناخته شده‌ای ندارد، استفاده می‌شود.

 

۴- باور غلط: چابکی به طور یکسان در کل سازمان اعمال می‌شود.

واقعیت: بخش‌های مختلف سازمان، به روش‌های مختلفی از چابکی بهره‌مند می‌شوند. با استفاده از طرح‌ریزی اولیه (Blueprinting) جریان‌های ارزش و چگونگی بهره‌مندی هر یک از آنها از چابکی شناسایی می‌شوند.

 

۵- باور غلط: چابکی سازمان در مقایسه با اسکرام راحت‌تر اعمال می‌شود.

واقعیت: چابکی همان اسکرام نیست. اسکرام فقط یکی از مدل‌های چابک است که بر مشارکت تیمی و ارزیابی مجدد و انعطاف‌پذیری برنامه ها، تأکید دارد.

 

۶- باور غلط: اضافه کردن تیم‌های چابک، موجب افزایش چابکی می‌شود.

واقعیت: مقیاس گذاری چابکی به چیزی بیشتر از افزایش پروژه‌های چابک نیاز دارد. سازمان‌ها باید فرایندهای اصلی را بازبینی کنند. توانمندی‌های جدید را توسعه دهند. و ‌طرز فکر‌ها را رهبری کنند. و سرعت و ثبات را با هم به خوبی ادغام کند.

۷- باور غلط: چابکی سازمان باعث بی نظمی و هرج و مرج است. (قابلیت اطمینان و قابل پیش‌بینی بودن را به خاطر پویایی بیشتر سازمان، قربانی می‌کند.)

واقعیت: چابکی در سازمان، ثبات و پویایی را با هم ترکیب می‌کند. ثبات و پویایی دو ستون برای چابکی و نیل به‌سلامت سازمانی هستند. پویایی شرکت‌ها را قادر به پاسخ‌گویی سریع به چالش‌ها و فرصت‌ها می‌سازد و ثبات با تأمین زیرساخت مؤلفه‌های کم-تغییر، منجر به ارتقای اطمینان‌پذیری  و بهره‌وری سازمان می‌گردد.

 

۸- ارزش افزوده چابکی، عمدتا مربوط به بهره وری است.

واقعیت: افزای پاسخ‌گویی و ایجاد سازگاری از مزایای اصلی رویکرد چابک می‌باشند. با این‌که سرعت بالاتر واکنش، انعطاف‌پذیری سازمان در مواجهه با رویدادهای داخل و خارج و مشارکت بیشتر کارکنان، باعث بهبود خروجی و بهره‌وری سازمان می‌شود؛ اما ارزش افزوده اصلی، ایجاد و حفظ یک جایگاه قدرتمند برای سازمان در عرصه‌ی رقابت است. از دیگر مزایای چابکی، کمک به جذب استعداد و بهبود سلامت سازمان است.

 

۹- باور غلط: تحول “بیگ بنگ” که همه چیز را یک باره تغییر دهد، خطرناک است.

واقعیت: ریسک‌ها و آورده‌های تحول بیگ بنگ و رویکردهای گام‌به‌گام به شرایط بستگی دارد. برخی از شرایط، مانند محیط‌های منظم یا نامنظم، نیازمند تغییرات مرحله‌ای مکرر هستند؛ چون تغییرات کلی بدون انجام اقدامات قبلی دارای ریسک بالا است. در موقعیت‌های دیگر، مداخلات بزرگ و کوچک برای راه‌اندازی مجدد کل سازمان می‌تواند به چالش مدیریت رابط‌ها بین عملیات‌های چابک و غیر چابک رسیدگی کند.

 

۱۰- باور غلط: تحولات چابک را می‌توان در مدت شش ماه انجام داد.

واقعیت: استقرار رویکرد چابک در سازمان حدود ۱ تا ۳ سال طول می‌کشند. مزایای اولیه به سرعت ظاهر می‌شود. اما مقیاس‌گذاری رویکرد چابک در سطح کل سازمان چندین سال طول می‌کشد و عملکرد چابک در طول زمان به تکامل خود ادامه می‌دهد.

باورها در دنیای کسب‌وکار و ایجاد تحول همواره ارزشمندند؛ به‌ویژه هنگامی که به چابکی سازمان مربوط باشند. اما باید در نظر داشت رسیدن به تحول چابک نیازمند بررسی دقیق و اجتناب از باورهای غلط است.

متن اصلی این یادداشت را می‌توانید از اینجا مطالعه کنید.